W 1969 r – rozpisano ogólnopolski konkurs na projekt wieżowców Manhattanu . Zwyciężył zespół pod kierownictwem Mieczysława Sowy, wdrożenie: Aleksander Zwierka z łódzkiego Miastoprojektu).

Uchwalony w 1971 roku rządowy „Program Rozwoju i Modernizacji Łodzi 1971-1975” dał impet budowlany miastu, które wciąż borykało się z niedostatkiem mieszkań i XIX-wieczną siecią wąskich ulic.

Między dzisiejszą al. Piłsudskiego a ul. 10 Lutego i między ul. Sienkiewicza a Piotrkowską miała stanąć zabudowa będąca wizytówką wielkomiejskiej Łodzi.

fot: Lata 70-te, Grzegorz Gałasiński

Pierwsze prace zaczęły się niemal od razu – w 1971 roku za domami handlowymi Domus i Adaś przy ul. Piotrkowskiej. Dokumentacja była jeszcze szczątkowa i gdy wykop został ukończony, okazało się, że trzeba go zasypać, bo zmienił się plan i budynek ma stanąć kilka metrów dalej.

W 1973 roku zostało złożone zamówienie na formy w Śląskich Zakładach Mechanizacji Budownictwa ZREMB w Tychach.

Łódzki Manhattan został wybudowany w Systemie Szkieletowego Budownictwa Ogólnego. Polega on na stworzeniu trzonu z szybem windowym i klatkami schodowymi. Wokół betonowego komina montuje się kondygnacje z prefabrykatów. Była to tzw. ramka łódzka. 

fot: Mieczysław Łukszto

Pierwszy blok zaczął być montowany w 1975 roku – cztery lata po rozpoczęciu prac.

Pierwszy wieżowiec stanął przy ul. Piotrkowskiej 182 w 1976 roku.

Te wieżowce to coś więcej niż proste bryły – zbudowane są z nachodzących na siebie modułów różnej wielkości i wysokości. Urozmaiceniem są także położone na dachach, wystające poza elewacje charakterystyczne masywne kubiki, w których znalazły się instalacje techniczne. Ściany ozdabiają loggie lub nieregularnie rozmieszczone balkony o betonowych balustradach.

fot. Grzegorz Gałasiński

W 1978 roku wprowadzili się do trzypokojowego mieszkania na dziewiątym piętrze. Robakowski od razu urządził w nim Galerię Wymiany, która stała się miejscem spotkań łódzkich artystów.

Artysta przez ponad 20 lat dokumentował życie na placu przed wieżowcem, nagrywając je z okien swojego mieszkania na 9. piętrze. Jeśli chcecie zobaczyć łódzki Manhattan sprzed lat, koniecznie obejrzyjcie film „Z mojego okna” – to dzięki takim projektom podróże w czasie są naprawdę możliwe!

Dziwna pojawiła się tu mieszanka ludzi. Było dużo filmowców i muzyków, bo miasto dawało te mieszkania artystom. Ale miałem też sąsiada, który sprowadził się ze Wschodniej, a jego żona pracowała u rzeźnika. W stanie wojennym na siódmym piętrze była melina dla biedaków. Wchodzili przez dach, przez okna i tam ich mieszkało jakieś 40 ludzi. Na korytarzach, na tekturach jedli, spali. Wszyscy się bali, że zaprószą ogień i spłoniemy.

W tej przestrzeni w 1989 roku po raz pierwszy w Polsce, w przestrzeni publicznej, na odrapanym murze pojawił się termin „instalacja” – zapowiedź wystawy „Lochy Manhattanu”. Tu od ponad 15 lat z powodzeniem działa galeria z najciekawszym programem artystycznym w Łodzi.

Więcej o Galerii Manhattan:

• Z życia łódzkiego Manhattanu
• Sztuka_i_Dokumentacja-r2014-t-n11-s55-61.pdf